ไวรอยด์ (Viroid) เชื้อสาเหตุโรคพืชที่เล็กที่สุดแต่ร้ายกาจ ปริเชษฐ์ ตั้งกาญจนภาสน์, กาญจนา วาระวิชะนี และ แสนชัย คำหล้า
Call Number: INDEX Material type:
ArticleSubject(s): ไวรัสGenre/Form: ไวรอยด์
In:
น.ส.พ.กสิกร ปีที่ 95 ฉบับที่ 2/2565 (ธันวาคม 2564-มกราคม 2565) หน้า 25-31Summary: ไวรอยด์เป็นเชื้อสาเหตุโรคพืชที่มีขนาดเล็กที่สุดและเล็กกว่าเชื้อไวรัส นอกจากนี้ไวรอยด์ยังมีลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากเชื้อสาเหตุโรคชนิดอื่นๆ คือ โครงสร้างของไวรอยด์ ไม่ได้มีลักษณะเป็นเซลล์เหมือนสิ่งมีชีวิตชนิดอื่น ไม่มีเยื่อหุ้มเซลล์ที่จำเป็นขั้นพื้นฐานสำหรับสิ่งมีชีวิต เช่น ไรโบโซม ซึ่งทำหน้าที่สังเคราะห์โปรตีนให้กับเซลล์สิ่งมีชีวิต โครงสร้างของเชื้อไวรอยด์ถูกจัดจำแนกเป็น “อนุภาค” เชื้อทั้งสองชนิดมีคุณลักษณะเป็น “ปรสิตถาวร” ที่จะเพิ่มปริมาณตัวเอง, มีการก่อให้เกิดโรคหรือแสดงอาการผิดปกติ หากอยู่ภายนอกเซลล์โฮสต์ไม่ว่าจะเป็นพื้นผิววัสดุต่างๆ หรือในสิ่งแวดล้อม ไวรอยด์ (และไวรัส) จะไม่แสดงคุณสมบัติของความเป็นสิ่งมีชีวิตอยู่เลยแม้แต่น้อย ซึ่งต่างจากเชื้อสาเหตุโรคชนิดอื่นๆ (เชื้อรา, แบคทีเรีย, ไฟโตพลาสมา, โปรโตซัว และไส้เดือนฝอย)
ไวรอยด์เป็นเชื้อสาเหตุโรคพืชที่มีขนาดเล็กที่สุดและเล็กกว่าเชื้อไวรัส นอกจากนี้ไวรอยด์ยังมีลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากเชื้อสาเหตุโรคชนิดอื่นๆ คือ โครงสร้างของไวรอยด์ ไม่ได้มีลักษณะเป็นเซลล์เหมือนสิ่งมีชีวิตชนิดอื่น ไม่มีเยื่อหุ้มเซลล์ที่จำเป็นขั้นพื้นฐานสำหรับสิ่งมีชีวิต เช่น ไรโบโซม ซึ่งทำหน้าที่สังเคราะห์โปรตีนให้กับเซลล์สิ่งมีชีวิต โครงสร้างของเชื้อไวรอยด์ถูกจัดจำแนกเป็น “อนุภาค” เชื้อทั้งสองชนิดมีคุณลักษณะเป็น “ปรสิตถาวร” ที่จะเพิ่มปริมาณตัวเอง, มีการก่อให้เกิดโรคหรือแสดงอาการผิดปกติ หากอยู่ภายนอกเซลล์โฮสต์ไม่ว่าจะเป็นพื้นผิววัสดุต่างๆ หรือในสิ่งแวดล้อม ไวรอยด์ (และไวรัส) จะไม่แสดงคุณสมบัติของความเป็นสิ่งมีชีวิตอยู่เลยแม้แต่น้อย ซึ่งต่างจากเชื้อสาเหตุโรคชนิดอื่นๆ (เชื้อรา, แบคทีเรีย, ไฟโตพลาสมา, โปรโตซัว และไส้เดือนฝอย)