การพิสูจน์ชนิดทางพฤกษศาสตร์ของเครื่องยาจันทน์เทศและจันทน์หอมด้วยวิธีโครมาโทกราฟีแบบชั้นบาง สุนันทา ศรีโสภณ, จันคนา บูรณะโอสถ และ อุทัย โสธนะพันธุ์
Call Number: Index Material type:
ArticleISSN: 1685-991XSubject(s): จันทน์เทศ | จันทน์หอม | สมุนไพรไทยการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ปีที่ 15 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2560) หน้า 3 - 13Subject: จันทน์เทศ เป็นเครื่องยาที่ใช้เป็นส่วนประกอบในตำรับยาไทยหลายชนิด ตามบัญชียาจากสมุนไพร พบจันทน์เทศเป็นส่วนประกอบของยาแผนไทยหรือยาแผนปัจจุบัน 3 กลุ่ม ได้แก่ 1.ยารักษากลุ่มอาการระบบไหลเวียนโลหิต (แก้ลม) ได้แก่ ยาหอมทิพโอสถ ยาหอมเทพจิตร ยาหอมนวโกฐ ยาหอมแก้ลมวิงเวียน และยาหอมอินทจักร์ 2.ยารักษากลุ่มอาการระบบทางเดินอาหาร บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ได้แก่ ยามันทธาตุ ยาอภัยสาลี 3.ยาแก้ไอ ได้แก่ ยาจันทน์ลีลา ยาประสะจันทน์แดง ยาประสะเปราะใหญ่ และยามหานิลแท่งทอง แก่นจันทน์เทศ มีรสหอมร้อน มีสรรพคุณตามตำรายาไทยแผนโบราณ คือ แก้ไข้เพื่อดี บำรุงตับ ปอด หัวใจและดี จันทน์หอม เป็นเครื่องยาอีกชนิดที่ใช้เป็นส่วนประกอบในตำรายาไทย เช่น ยามหาสาร มีสรรพคุณแก้สารพัดพิษ แก่นจันทน์ มีรสหอมสุขุม มีสรรพคุณตามตำรายาไทย คือ แก้ไข้ แก้ลม บำรุงหัวใจ ทำให้สดชื่น บำรุงกำลังและแก้อาการคลื่นไส้อาเจียน
จันทน์เทศ เป็นเครื่องยาที่ใช้เป็นส่วนประกอบในตำรับยาไทยหลายชนิด ตามบัญชียาจากสมุนไพร พบจันทน์เทศเป็นส่วนประกอบของยาแผนไทยหรือยาแผนปัจจุบัน 3 กลุ่ม ได้แก่ 1.ยารักษากลุ่มอาการระบบไหลเวียนโลหิต (แก้ลม) ได้แก่ ยาหอมทิพโอสถ ยาหอมเทพจิตร ยาหอมนวโกฐ ยาหอมแก้ลมวิงเวียน และยาหอมอินทจักร์ 2.ยารักษากลุ่มอาการระบบทางเดินอาหาร บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ได้แก่ ยามันทธาตุ ยาอภัยสาลี 3.ยาแก้ไอ ได้แก่ ยาจันทน์ลีลา ยาประสะจันทน์แดง ยาประสะเปราะใหญ่ และยามหานิลแท่งทอง แก่นจันทน์เทศ มีรสหอมร้อน มีสรรพคุณตามตำรายาไทยแผนโบราณ คือ แก้ไข้เพื่อดี บำรุงตับ ปอด หัวใจและดี จันทน์หอม เป็นเครื่องยาอีกชนิดที่ใช้เป็นส่วนประกอบในตำรายาไทย เช่น ยามหาสาร มีสรรพคุณแก้สารพัดพิษ แก่นจันทน์ มีรสหอมสุขุม มีสรรพคุณตามตำรายาไทย คือ แก้ไข้ แก้ลม บำรุงหัวใจ ทำให้สดชื่น บำรุงกำลังและแก้อาการคลื่นไส้อาเจียน