โปรตีนชีวภาพจากจุลินทรีย์ / สาโรจน์ ศิริศันสนียกุล, นันทพร พึ่งสังวร

จากภาวะการเพิ่มขึ้นของประชากร ทำให้มีผลกระทบที่ติดตามมาอย่างหลีกเลี่ยงไม่พ้นก็คือ ปัญหาของการขาดแคลนอาหารและความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม และจากสาเหตุนี้ทำให้คนเรามีความต้องการปริมาณอาหารโปรตีนเพิ่มขึ้นเช่นเดียวกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเมื่ออาหารโปรตีนจากแหล่งพืชและสัตว์ยังมีข้อจำกัดสูงด้านราคา ระยะเวลาที่ใช้ในการผลิต และพื้นที่จำนวนมากสำหรับการเพาะปลูกการเลี้ยงสัตว์ ฉะนั้นความรู้และความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีชีวภาพจึงเป็นทางออกที่ดีในการแก้ปัญหาของการผลิตอาหารโปรตีนให้กับมนุษย์เรา (มีต่อ)

จึงเกิดแนวคิดที่จะนำเอาจุลินทรีย์ซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กมาใช้เป็นกลไกสำคัญในการผลิตแหล่งอาหารโปรตีนชนิดใหม่เพื่อใช้แหล่งทดแทนหรือเสริมอาหารโปรตีนจากแหล่งพืชและสัตว์ทั้งในรูปแบบของอาหารมนุษย์โดยตรง หรือแปรรูปเป็นอาหารสัตว์ทางอ้อมที่ใช้สำหรับเลี้ยงสัตว์เพื่อลดค่าใช้จ่ายในกระบวนการผลิตอาหารโปรตีนจากสัตว์ให้มีราคาถูกลง โปรตีนเซลล์เดียว คือ เซลล์ของจุลินทรีย์ที่ถูกทำให้แห้งเพื่อนำไปใช้เป็นแหล่งโปรตีนในอาหารของมนุษย์และสัตว์ (มีต่อ)

สามารถผลิตได้จากจุลินทรีย์หลายประเภท ได้แก่ ยีสต์ แบคทีเรีย และสาหร่าย ซึ่งจุลินทรีย์แต่ละประเภทนั้นจะมีโปรตีนที่เป็นองค์ประกอบของเซลล์ในปริมาณที่แตกต่างกัน การผลิตยีสต์โปรตีนเซลล์เดียว วัตถุดิบที่ใช้เพาะเลี้ยงยีสต์ประกอบด้วยแหล่งคาร์บอนไนโตรเจน ฟอสฟอรัส ซัลเฟอร์ และธาตุอาหารบางชนิดที่จำเป็นต่อการเติบโต ยีสต์สามารถเติบโตได้ดีบนสารอาหารทั้งที่เป็นคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน อันได้แก่ แป้งข้าวโพด แป้ง มันสำปะหลัง และแป้งมันฝรั่ง เป็นต้น (มีต่อ)

นอกจากนี้ยีสต์ยังสามารถเติบโตได้โดยใช้ของเสียที่มีน้ำตาลเป็นองค์ประกอบ แต่การผลิตโปรตีนเซลล์เดียวจากผลพลอยได้ของอุตสาหกรรมปิโตรเคมีจะไม่ใช้เป็นอาหารมนุษย์ เนื่องจากอาจมีองค์ประกอบทางเคมีของสารประกอบไฮโดรคาร์บอนที่เป็นอันตรายตกค้างปะปนอยู่ได้ อย่างไรก็ตาม วัตถุดิบที่นิยมใช้กันมากก็คือ กากน้ำตาลที่ได้มาจากอ้อยหรือหัวผักกาดหวานจากโรงงานผลิตน้ำตาล การผลิตโปรตีนเซลล์เดียวที่เหมาะสมควรเลือกใช้วัตถุดิบที่มีราคาถูกและมีอยู่เป็นปริมาณมากในท้องถิ่นนั้น